قهوه :
نوعی نوشیدنی رایج است که از دانه‌های بوداده و آسیاب‌شدهٔ گیاه قهوه به دست می‌آید. گیاه قهوه بومی مناطق نیمه‌گرمسیری آفریقا و برخی از جزایر جنوب و جنوب شرق آسیا است،این گیاه از آفریقا به سایر نقاط جهان پراکنده شده و در حال حاضر در بیش از ۷۰ کشور کشت می‌شود که در درجهٔ اول مناطق استوایی آمریکا، جنوب شرقی آسیا، هند و آفریقاست، هنگام رسیدن میوهٔ گیاه قهوه، دانه‌های قهوه را برداشت و فرآوری می‌کنند. دانه‌های قهوهٔ خشک شده به درجات مختلف برشته می‌شوند، بسته به عطر و طعم مورد نظر، درجه‌بندی‌های مختلفی برای این محصول در نظر گرفته شده‌است .
***************
**********************
شما هم موقع انتخاب قهوه گیج می شوید و نمی دانید دقیقا هر کدام از اسامی نوشته شده در منوی نوشیدنی ها چه جور قهوه ای است؟
اسپرسو (Espresso)
این تصور نادرست وجود دارد که اسپرسو یک دانه است. در واقع کلمه اسپرسو به روش خاصی از دم کردن قهوه گفته می شود. اسپرسو نوعی قهوه است که در دستگاه اسپرسو دم می شود. دانه ها قبلاً خوب آسیاب می شوند و سپس دوز سریعی از فشار زیاد و آب گرم دریافت می کنند. این ترکیب فشار و آب، مقدار کمی قهوه متراکم با طعم غنی استخراج می کند. یک جرعه اسپرسو حدود 7 تا 9 گرم قهوه آسیاب شده می برد که حدود 2 اونس (56 گرم) قهوه اسپرسو تولید می کند.
کاپوچینو (Cappuccino)
این نوشیدنی مرسوم در ایتالیا یک بخش اسپرسو، یک بخش شیر جوشیده و یک بخش کف شیر دارد. اگر به درستی دم شود، هر جرعه ای که می نوشید باید به مقدار مساوی قهوه، شیر و کف داشته باشد. ولی در بیشتر کافی شاپ های آمریکا، آن را در فنجان های 8 اونسی (226 گرمی) سرو می کنند. در حالیکه کاپوچینوی اصلی در فنجان 5 اونسی (140 گرمی) سرو می شود. کاپوچینو به معنای "کلاه کوچک" است و به لایه باریک کف در بالای قهوه اطلاق می شود. در ایتالیا هرگز پس از وعده غذایی یا بعد از 11 صبح، کاپوچینو نوشیده نمی شود.
لاته (Latte)
لاته محبوب و مشهور یک نوشیدنی اسپرسوی ایتالیایی است که دو بخش شیر جوشیده و یک بخش قهوه دارد. معمولاً از کاپوچینو بزرگتر است و شیر بیشتری دارد و در فنجان 7 اونسی (198 گرمی) سرو می شود. از آنجائیکه شیر فقط جوشانده می شود و کف زیادی ندارد، سطح مناسبی برای ایجاد طرح های هنری فراهم می کند. شیر بیشتر به معنای طعم رقیق تر است و برای افرادی که تازه با طعم قهوه آشنا شده اند مناسب تر است .
آمریکانو (Americano)
آمریکانو یک جرعه اسپرسو و آب اضافی برای بیشتر کردن آن است. این طعم رقیقی ایجاد می کند که بیشتر شبیه قهوه صاف شده آمریکایی است تا یک جرعه اسپرسو. می توان 6 تا 8 اونس آب (170 تا 220 گرم آب) اضافه کرد و البته مقدار آن به دلخواه متغیر است. این قهوه بدون شیر و به صورت قهوه سیاه سرو می شود .
ماکیاتو (Macchiato)
در حالیکه این استارباکس بود که ماکیاتو را مشهور کرد، ولی ماکیاتوی استارباکس شباهت کمی به ماکیاتوی واقعی دارد. ماکیاتوی سنتی یک جرعه اسپرسو و بخش کوچکی از شیر کف دار در بالای آن است. این نوشیدنی کوچک خیلی قوی است زیرا غلیظ ترین طعم اسپرسو را دارد و شیر اضافه شده به آن، از شدت این طعم می کاهد. ماکیاتو به معنای "طرحدار" است و به طرح هایی که روی کف شیر داده می شود اطلاق می گردد .
کولد برو (Cold Brew)
کولد برو به روش دم کردن آیسد کافی گفته می شود که شامل خیساندن قهوه آسیاب شده در آب به مدت 8 ساعت می شود تا طعم کامل آن دربیاید. با این روش عصاره ای بدست می آید که می توان به میزان دلخواه به آن آب اضافه کرد. این روش آزاد در سال های اخیر در کافی شاپ ها مرسوم شده است و درست کردن این نوع قهوه در منزل نیز راحت است. بسیاری از کافی شاپ ها عصاره ها را داخل بطری می فروشند و بدین ترتیب می توان در منزل به میزان دلخواه آن را رقیق کرد .
آیسد کافی (Iced Coffee)
آیسد کافی معمولی را می توان به دو روش تهیه کرد: قهوه معمولی را بگذارید بماند تا سرد شود، یا قهوه داغ قوی را مستقیماً روی یخ بریزید. در هر دو صورت طعم رقیقی درست می شود که باعث شده روش های جدید دم کردن آیسد کافی اخیراً محبوب و مرسوم شوند .
موکا (Mocha)
موکا یک قهوه محبوب و دسری با شکلات است. عموماً آن را با ترکیب یک جرعه اسپرسو و پودر کاکائوی مخلوط با شیر درست می کنند. شیر را می جوشانند و نوشیدنی را با هنر لاته تزئین می کنند. یکی از انواع آن بیچرین است که نوشیدنی مخصوص شهر تورین در ایتالیا است و ترکیبی از قهوه، خامه شکلاتی با طعم فندق و خامه غلیظ است
فراپوچینو (Frappucino)
این نوشیدنی در آمریکا بسیار معروف شده است. با آنکه بسیاری از مردم تصور می کنند که این قهوه شبیه بستنی برای اولین بار در استارباکس درست شده، ولی در واقع ریشه آن جای دیگری است. فراپوچینو زاده ذهنی جرج هاول از کافی شاپ کافی کانکشن در بوستون است که در دهه نود استارباکس این کافی شاپ را خرید. بنابراین فراپوچینو یک نوشیدنی آمریکایی است و آدم را یاد گرانیتای ایتالیایی می اندازد که یک قهوه یخی با بافت نرم و روان است که چیزی بین یخ در بهشت ایتالیایی و شربت است .
***************
**********************
معمولا چه نوع قهوهای مصرف می‌کنید ؟ اسپرسو ، قهوه دمی یا قهوه ترک ؟ جهت تهیه قهوه از قهوهی برند استفاده می‌کنید یا قهوه‌های ترکیبی ؟ آیا از کیفیت قهوهای که در منزل تهیه می‌کنید راضی هستید ؟
چه معیارهایی می‌تواند باعث بهبود کیفیت قهوهی شما شود ؟
9 قانون طلایی که می‌تواند کیفیت قهوهی شما را تا حد قابل توجهی افزایش دهد !!!
قانون اول : خریداری دانه‌های تازه
نکته‌ی اولی که باید در نظر داشته باشید این است که همواره به جای قهوهی آسیاب شده بهتر است دانه‌ی قهوه را تهیه کنید .
به دو دلیل بهتر است از دانه‌های قهوه به جای پودر قهوه استفاده کنید :
1 – مدت زمان ماندگاری دانه نسبت به پودر بسیار بیشتر است . قهوهی آسیاب شده به دلیل پودر شدن سطح تماس بیشتری با اکسیژن هوا پیدا می‌کند و به همین دلیل زودتر عطر و طعم خود را از دست می‌دهد .
2 – دانه‌ی قهوه همیشه تازه‌تر باقی می‌ماند و همین امر سبب می‌شود پس از آسیاب قهوه توسط خودتان و تهیه قهوه ، بهترین عطر و طعم از قهوهی خروجی را داشته باشید .
قهوهای که بصورت آسیاب شده خریداری می‌کنید تا یک هفته یا حداکثر دو هفته باید مصرف شود تا عطر و طعم اصلی را برای شما به همراه داشته باشد ، اما دانه‌ی قهوه را تا چندین ماه می‌توانید بدون افت کیفیت نگهداری کنید .
قانون دوم : فراهم کردن شرایط نگهداری
دانه و پودر قهوه باید در شرایط خوبی نگهداری شوند تا تازه و بدون کاهش کیفیت باقی بمانند . قهوه را در دمای اتاق ، در جای خشک و به دور از رطوبت نگهداری کنید .
رطوبت دشمن اصلی قهوه است . سعی کنید از محفظه‌های شیشه‌ای ، سرامیکی یا فلزی که جذب رطوبت پایینی دارند استفاده کنید و همواره درب آن را محکم ببندید .
قانون سوم : انتخاب نوع قهوه
قدم بعدی انتخاب نوع قهوهای است که مصرف می‌کنید . ابتدا باید سلیقه‌ی خود را در نظر بگیرید .
نوشیدن قهوه با چه ویژگی‌های عطر و طعمی برای شما لذت‌بخش است ؟ تلخ ؟ خیلی تلخ ؟ کافئین کم یا زیاد ؟ میزان عطر و رایحه چقدر باشد ؟ اسیدیته یا ترش‌مزگی آن چه میزان باشد ؟ کم ، زیاد یا متوسط ؟!
علاوه بر این باید از کیفیت قهوهای که خریداری می‌کنید نیز مطمئن باشید . دانه‌هایی که بصورت تازه رُست شده و در اختیار شما قرار می‌گیرد پس از تهیه قهوه بهترین کیفیت را برای شما به ارمغان خواهد آورد .
قانون چهارم : آسیاب قهوه
کسانی که در مصرف قهوه حرفه‌ای هستند از این موضوع آگاهی دارند که استفاده از آسیاب توسط خودشان چقدر در کیفیت قهوه تاثیرگذار است . در واقع بهترین کیفیت قهوه هنگامی بروز پیدا می‌کند که درست قبل از تهیه قهوه آن را آسیاب کنید . پس اگر می‌خواهید از نوشیدن قهوهی خود بیشترین لذت را ببرید ، خریداری یک آسیاب قهوه کارآمد باید جزو اولویت‌های شما باشد .
ضمنا به این موضوع نیز باید توجه داشته باشید که با توجه به نوع قهوهای ( اسپرسو ، قهوه دمی ، ترک ) که قصد دارید تهیه کنید درجه‌ی آسیاب قهوه خود را نیز تغییر دهید .
قانون پنجم : آب
به یاد داشته باشید که آب استفاده شده برای تهیه قهوه خوب نیز بسیار مهم است ، نکته‌ای که شاید بسیاری از افراد آن را نادیده بگیرند ! اما اگر پس از تهیه قهوه ، انتظار بهترین کیفیت را از آن دارید از آب‌های تصفیه شده و بدون املاح یا آب معدنی استفاده کنید .
همچنین دمای آب استفاده شده نیز مهم است . اگر قصد تهیه‌ی اسپرسو را دارید در قهوه ساز خود از آب سرد استفاده کنید . اگر به قهوهی دمی نیز علاقه دارید به یاد داشته باشید که پس از جوش آمدن آب حدود 30 ثانیه صبر کنید تا دمای آب به حدود 95 درجه‌ی سانتیگراد برسد .
قانون ششم : تناسب بین مقدار قهوه و آب
مقدار قهوه و آبی که برای تهیه‌ی قهوه استفاده می‌کنید مهم است . بهترین تناسب بین قهوه و آب ، 1 قاشق غذاخوری قهوه و 1 فنجان آب بدون املاح می‌باشد . اگر مقدار قهوه کمتر از این مقدار باشد قهوهی شما عطر و طعم واقعی خود را از دست می‌دهد و بی‌مزه می‌شود . اگر بیش از این مقدار استفاده کنید نیز ممکن است سبب از بین رفتن طعم واقعی قهوه شود و طعم تلخی ناخوشایندی به همراه داشته باشد .
قانون هفتم : قهوه‌ساز و لوازم جانبی
صرف نظر از اینکه چه نوع قهوهای ( اسپرسو ، دمی یا ترک ) مصرف می‌کنید استفاده از یک قهوه‌ساز با کیفیت در کیفیت قهوهی خروجی شما موثر است . اگر قصد خرید یک قهوه‌ساز خوب را دارید قبل از خرید از کیفیت آن مطمئن شوید .
امکان دارد شما از قهوهای با بهترین کیفیت استفاده کنید اما قهوه‌ساز شما قهوهی مورد انتظار شما را برایتان تهیه نکند . پس علاوه بر قهوه ، کیفیت قهوه‌ساز استفاده شده نیز بسیار مهم است .
به یاد داشته باشید که استفاده از لوازم جانبی خوب مانند دماسنج ، ترازوی دیجیتال و … کار شما را دقیق‌تر و درنتیجه قهوهی خروجی را شما با کیفیت‌تر می‌کند.
قانون هشتم : دمای نهایی پس از تهیه قهوه
اگر قهوهی اسپرسو تهیه می‌کنید بلافاصله پس از آماده شدن باید آن را مصرف کنید . پس از کاهش دمای قهوه ، طعم و رایحه‌ی اصلی آن کاملا از بین می‌رود .
در مورد قهوهی دمی نیز این امر صحیح است با این تفاوت که شدت آن به اندازه‌ی اسپرسو نیست .
قانون نهم : تمیزکاری
پس از پایان مراحل تهیه‌ی قهوه ، حتما قهوه ساز خود و اجزای آن را بادقت و تمیز بشویید یا پاک کنید . در مورد آسیاب قهوه نیز همین کار را انجام دهید . اگر برای مدتی طولانی از لوازم خود استفاده نمی‌کنید قبل از استفاده‌ی مجدد نیز آن را تمیز کنید . استفاده از سرکه برای تمیز کردن نیز مفید است .
اگر لوازم خود را پس از تهیه قهوه به خوبی تمیز نکنید ممکن است مرتبه‌ی بعدی که از آن‌ها استفاده می‌کنید باعث کاهش اندک کیفیت قهوهی شما بشود